De buffel

Fysieke beschrijving en soorten

Een savanne buffel heeft massieve gekrulde horens die elkaar op het voorhoofd raken en zo een soort helm vormen, die hen goed beschermd. De hoorns zijn ook goede wapens tegen roofdieren. Mannetjes gebruiken de hoorns vaak in een gevecht tegen andere mannetjes. De vacht is bruinzwart en wordt als de dieren ouder worden grijzer en kaler.

Buffels worden in het wild tot 20 jaar oud. Hun afmetingen variëren van 2 tot 3,5 meter lang en een schouderhoogte tussen 1,3 – 1,7 m. Een grote buffel weegt zo’n 800 kg. Buffels zien en horen slecht. De reuk is echter goed ontwikkeld. Hoewel ze grotendeels stil zijn, communiceren ze wel.

In Afrika leeft slechts één buffelsoort, maar deze heeft twee verschillende types: de grote savannebuffel en de veel kleinere dwerg bosbuffels. In Kenia en Tanzaina leven alleen savannebuffels.

Leefgebied en voedsel

Afrikaanse buffels zijn grazers. Men vind buffels dus vooral in grasland van allerlei soort, op de savanne en het laagland regenwoud, maar altijd dicht bij water, want ze moeten dagelijks enkele tientallen liters drinken.

Gras vormt het grootste deel van het voedsel van de savannebuffels. In bepaalde jaargetijden eten ze ook bladeren. Buffels eten vooral ’s nachts, aangezien ze slecht tegen de warmte kunnen. Midden op de dag blijven ze veel in de schaduw of nemen een modderbad.

Voortplanting en leefwijze

Buffels leven in het algemeen in een kudde van een paar honderd dieren. Echter, tijdens het regenachtige seizoen in de Serengeti komen ze met wel duizende bij elkaar. In de droge tijd splitsen ze zich weer op in kuddes, waardoor de begrazin beter wordt gespreid.

De kuddes bestaan vooral uit wijfjes en hun nakomelingen. De mannetjes vormen groepen van ofwel jonge mannetjes (4-7 jr) ofwel oudere stieren (>12 jr) die niet langer het gevecht om vrouwtjes kunnen aangaan. De oudere stieren kiezen vaak om alleen te zijn en zijn het meest gevaarlijk.

Als een kalf in gevaar is gaat het blazen. De volwassen dieren vormen dan een onneembare muur rond de kalveren. Een kudde heeft geen echte leider: ze besluiten samen of beurtelings waarheen ze zullen gaan.

Gevaarlijk

• 

• 

De Afrikaanse buffel wordt beschouwd als een van de gevaarlijkste dieren van Afrika. De buffels hebben een slechte reputatie door jagers en andere mensen gekregen. Zij zijn onvoorspelbaar en zijn gevaarlijk wanneer in het nauw gedreven of wanneer ze gewond zijn. Hoewel ze dus een reputatie hebben vanuit het niets aan te vallen en zeer agressief te kunnen zijn, zijn zij normaal gesproken vreedzaam indien je ze met rust laat.

Solitaire dieren (met name oudere stieren), die het zonder bescherming van de groep moeten doen, vallen makkelijk ten prooi aan groepen leeuwen. Maar het komt ook veel voor dat een leeuw in een zwaar gevecht door een gewonde buffel wordt gedood.

Het woord “Buffel” in lokale Afrikaanse talen:
Afrikaans: Buffel
Zulu, Xhosa: Nyathi
Siswati: Inyatsi
Sotho: Nare
Venda: Nyati
Shangaan: Nyari
Tswana: Nari
Shona: Nyati
Ndebele: Inyathi
Lozi: Nali
Yei: Unyati
Swahili: Nyati